Ik ben het dus niet eens met Riemen en de filosofen die hij citeert dat de massamens een afwijkende ontwikkeling is (zie mijn bericht van gisteren). Hierop wil ik nog een aantal aanvullingen geven. Vandaag de eerste.
Op p.17 beschimpt hij deze massamens vanwege het feit dat 'wat anders is, wat buiten hem staat, [niet mag] bestaan'. Ongeacht of dat een moreel wenselijke reactie is op 'het vreemde', is het volgens mij wel een hele logische reactie. Afwijkingen bedreigen immers de harmonie en samenhang binnen een groep, de cohesie. Cohesie en harmonie die nodig is om als groep te overleven. Een groep bavianen zal ook niet zomaar een groep oerang oetangs opnemen. Dat zou op zijn minst de voortplanting van de soort ernstig in gevaar brengen. In mijn ogen is het dus een hele natuurlijke reactie om bijvoorbeeld immigranten te wantrouwen.
Nu niet meteen stuiterend snuiven 'wat een racist!', of juist meeknikken en denken 'inderdaad, logisch toch dat ik op Wilders stem'. Wij zijn immers meer dan apen. Het is voor de mens allang niet meer nodig om eenzelfde soort groep te behouden. Wij zijn voor ons overleven niet meer aangewezen op de homogeniteit van de groep. Flexibiliteit, het vermogen tot aanpassing aan onze omgeving en de omstandigheden, biedt ons de mogelijkheid 'vreemden' op te nemen in die groep. Trouwens, zelfs andere diersoorten, zoals wolven, kunnen dat, getuige de verschillende wolfskinderen die zijn gevonden (waarbij dan weer de kanttekening moet worden gemaakt dat de wolven zich voor hun voortplanting niet met deze menselijke soort mengen). Daarnaast zijn mensen en hun verschillende etnische groepen totaal niet te vergelijken met de verschillende rassen onder dieren, bijvoorbeeld onder apen. Ik gebruik dat voorbeeld alleen om aan te geven dat de primaire reactie van de mens op 'vreemden' buiten te willen sluiten, wellicht niet zo vreemd en afwijkend is als Riemen in het essay doet voorkomen.
Waarmee ik niet beweer dat het moreel gezien een logische reactie is. Mensen zijn immers in staat om hun natuurlijke reacties, hun instincten, te beheersen. De massamens zou in mijn ogen best wat meer inspanning mogen leveren om dat voor elkaar te krijgen.
En dat sluit aan op de bewering dat het verfoeilijk is dat het leven voor de massamens altijd gemakkelijk en overvloedig dient te zijn. Tenminste, Riemen laat doorschemeren dat de wijze mannen die hij citeert er zo over dachten. Hier ga ik volgende week verder op in.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten